	{{:name:}}

	{{:name:}}

Cisza w Pracy: Zrozum Normy Ochrony Słuchu

2025-06-10 13:38:00

Cisza jest złotem: Przewodnik po normach ochrony słuchu w miejscu pracy

Hałas to jeden z najbardziej niedocenianych, a jednocześnie powszechnych czynników szkodliwych w środowisku pracy. Długotrwałe narażenie na wysoki poziom dźwięku może prowadzić do poważnych i często nieodwracalnych uszkodzeń słuchu, szumów usznych, a także problemów z koncentracją czy stresem. Dlatego tak kluczowe jest stosowanie odpowiednich środków ochrony słuchu (ŚOS). Aby mieć pewność, że wybrane nauszniki czy zatyczki faktycznie chronią, należy zrozumieć normy i oznaczenia, które regulują ich produkcję i skuteczność.

Dlaczego ochrona słuchu jest tak ważna?

Nasze uszy są niezwykle wrażliwe na nadmierny hałas. Uszkodzenia słuchu spowodowane hałasem zawodowym są niestety trwałe i nieodwracalne. Co więcej, ekspozycja na hałas wpływa negatywnie na ogólne samopoczucie, prowadząc do zmęczenia, drażliwości i zwiększonego ryzyka wypadków. Inwestycja w odpowiednie ŚOS to nie tylko wymóg prawny, ale przede wszystkim troska o zdrowie i długoterminową sprawność pracowników.

Kiedy należy stosować ochronę słuchu?

Przepisy BHP jasno określają poziomy hałasu, przy których pracodawca ma obowiązek zapewnić ochronę słuchu:

Poziom ekspozycji na hałas wynoszący 80 dB(A) lub wyższy: Pracodawca ma obowiązek udostępnić pracownikom ŚOS.
Poziom ekspozycji na hałas wynoszący 85 dB(A) lub wyższy: Stosowanie ŚOS przez pracowników jest obowiązkowe, a pracodawca musi podjąć działania w celu obniżenia poziomu hałasu.
Szczytowy poziom dźwięku wynoszący 135 dB(C) lub wyższy: Również wymaga stosowania ŚOS.

Rodzaje środków ochrony słuchu i odpowiadające im normy

Środki ochrony słuchu dzielą się na kilka podstawowych typów, a każdy z nich jest przeznaczony do innych zastosowań i poziomów hałasu. Główną normą regulującą te produkty jest PN-EN 352.

1. Zatyczki przeciwhałasowe (EN 352-2)

To najprostsza forma ochrony, wprowadzana bezpośrednio do kanału słuchowego. Mogą być jednorazowe (np. z pianki) lub wielorazowe (np. z silikonu, z tworzyw termoplastycznych).

Zalety: Dyskretne, lekkie, łatwe do przenoszenia, często ekonomiczne.
Wady: Wymagają prawidłowego założenia dla skutecznej ochrony, mogą być mniej komfortowe dla niektórych użytkowników, trudniejsze do sprawdzenia przez nadzór.
Norma: PN-EN 352-2:2002 – Ochronniki słuchu - Zatyczki przeciwhałasowe. Określa wymagania dotyczące konstrukcji, działania i metod badań zatyczek.

2. Nauszniki przeciwhałasowe (EN 352-1, EN 352-3)

Składają się z dwóch czasz tłumiących, połączonych pałąkiem, które szczelnie przylegają do uszu.

Zalety: Łatwe do założenia i zdjęcia, zapewniają stabilne tłumienie, mogą być wyposażone w dodatkowe funkcje (radio, komunikacja).
Wady: Mogą być mniej komfortowe w upalne dni, mogą kolidować z innymi ŚOI (okulary, kaski).
Normy:
- PN-EN 352-1:2020 – Ochronniki słuchu - Nauszniki przeciwhałasowe: Dotyczy nauszników z pałąkiem nagłownym.
- PN-EN 352-3:2002 – Ochronniki słuchu - Nauszniki przeciwhałasowe mocowane do hełmu ochronnego dla przemysłu: Określa wymagania dla nauszników zintegrowanych z kaskami, co jest idealnym rozwiązaniem dla kompleksowej ochrony głowy, twarzy i słuchu (np. jak w kasku SAFEYEAR M-5009OR).

3. Aktywne ochronniki słuchu (EN 352-4, EN 352-5)

To zaawansowane nauszniki, które posiadają elektronikę.

PN-EN 352-4:2001 – Ochronniki słuchu - Nauszniki przeciwhałasowe z poziomem tłumienia zależnym od poziomu dźwięku (aktywne): Tłumią głośne dźwięki, jednocześnie przepuszczając lub wzmacniając ciche dźwięki (np. mowę, sygnały ostrzegawcze). Idealne tam, gdzie komunikacja jest kluczowa.
PN-EN 352-5:2006 – Ochronniki słuchu - Nauszniki przeciwhałasowe z aktywną redukcją szumu: Aktywnie redukują szum tła, np. szum maszyn, ale nie tłumią całkowicie dźwięków z otoczenia.

4. Ochronniki słuchu z urządzeniami elektronicznymi (EN 352-6, EN 352-7, EN 352-8)

To nauszniki lub zatyczki wyposażone w systemy komunikacji radiowej, Bluetooth czy inne funkcje audio.

PN-EN 352-6:2002 – Ochronniki słuchu - Nauszniki przeciwhałasowe z wejściem audio: Umożliwiają podłączenie zewnętrznych urządzeń audio.
PN-EN 352-7:2002 – Ochronniki słuchu - Zatyczki przeciwhałasowe z poziomem tłumienia zależnym od poziomu dźwięku: Aktywne zatyczki.
PN-EN 352-8:2008 – Ochronniki słuchu - Nauszniki przeciwhałasowe z rozrywkowym wejściem audio: Nauszniki z wbudowanym radiem lub możliwością odtwarzania muzyki.

Jak interpretować oznaczenia na ochronnikach słuchu?

Na każdym certyfikowanym ochronniku słuchu znajdziesz kluczowe informacje, w tym wartości tłumienia hałasu:

SNR (Single Number Rating): To ogólna wartość tłumienia hałasu, wyrażona w decybelach (dB). Im wyższa wartość SNR, tym lepsza ochrona. Na przykład, nauszniki o SNR 29dB redukują hałas o 29 decybeli.
H, M, L: Te litery oznaczają tłumienie hałasu w trzech różnych zakresach częstotliwości:
- H (High): Wysokie częstotliwości (np. piły, szlifierki).
- M (Medium): Średnie częstotliwości (np. ruch uliczny, maszyny).
- L (Low): Niskie częstotliwości (np. ciężkie maszyny, silniki). Znajomość tych wartości pozwala dobrać ochronniki optymalnie do typu hałasu występującego w danym miejscu pracy.

Jak dobrać właściwą ochronę słuchu?

Wybór odpowiednich ochronników słuchu powinien być poprzedzony dokładną oceną ryzyka zawodowego i pomiarami poziomu hałasu. Należy wziąć pod uwagę:

Poziom i charakter hałasu: Stały, impulsowy, dominujące częstotliwości.
Czas ekspozycji: Jak długo pracownik jest narażony na hałas?
Rodzaj wykonywanej pracy: Czy wymagana jest komunikacja? Czy inne ŚOI będą kolidować?
Komfort użytkowania: Ochronniki muszą być wygodne, aby pracownicy chcieli je nosić przez cały czas ekspozycji na hałas.
Higiena i konserwacja: Możliwość czyszczenia, wymiany wkładek.

Pamiętaj, że nawet najlepsze ochronniki nie spełnią swojej funkcji, jeśli nie będą prawidłowo używane i konserwowane. Regularne szkolenia i przypomnienia o znaczeniu ochrony słuchu są niezbędne.

Podsumowanie

Ochrona słuchu to nie dodatek, ale kluczowy element bezpieczeństwa i zdrowia w wielu zawodach. Zrozumienie norm PN-EN 352 i oznaczeń, takich jak SNR, H, M, L, pozwala świadomie wybrać odpowiednie zatyczki czy nauszniki. Dbając o słuch swoich pracowników, dbasz o ich długoterminowe zdrowie i efektywność pracy. W naszym sklepie znajdziesz szeroki wybór certyfikowanych środków ochrony słuchu, które spełniają najwyższe standardy bezpieczeństwa.

Autor:Remigiusz Hofman